Veganizm Ne Demektir? Veganlar Ne Yer?

Veganizm, diğer bir deyişle veganlık son yıllarda oldukça popüler olmaya başladı. Bir zamanlar anlamakta zorluk çektiğimiz ve imkansız bulduğumuz, çoğumuz için hala öyle, bu yaşam şekli yakın çevremizde yer bulmaya başladı.

Dünyadan ve ülkemizden bir çok ünlü isim de bu akıma dahil oldular ve yaşam tarzlarını değiştirdiler. Tüm bu yaygınlığa rağmen hala veganizm konusunda yeterince bilgi sahibi olmayabiliriz. Bu yazımızda veganizm nedir, vegan beslenme şeklinde neler yenir sorularının cevaplarını irdeleyeceğiz.

Veganizm (Veganlık) Nedir?

Vegan kelimesi 1944 yılında Lester Vejeteryan Topluluğundan ayrılan bir grup vejeteryan tarafından oluşturulmuş bir kelimedir.

Bu insanlar vejeteryanlar gibi et yemiyorlardı ancak bunun yanında süt ürünleri ve yumurta gibi hayvansal hiç bir gıdayı tüketmemeyi seçtiler.

Veganlık günümüzde hiç bir hayvansal gıda türünü tüketmemeye dayalı bir beslenme ve yaşam tarzı olarak tanımlanabilir.

Neden Veganizm?

Peki bu insanlar neden her türlü hayvansal gıdalardan kaçınmayı seçmektedir? Vegan olmak için bir kaç nedenleri var. Şimdi u nedenlere değinelim.

Etik nedenler

Etik sebeplerle veganizmi seçenler tüm hayvanların yaşama ve özgürlük hakları olduğuna inanırlar. Bu yüzden bilinçli bir canlıyı öldürmeyi, etinden, sütünden, yumurtasından faydalanmayı ,özellikle de alternatifleri varken, uygun bulmazlar.

Etik veganlar, modern tarımın bir sonucu olarak hayvanların katlanmak zorunda kaldıkları psikolojik strese de karşıdırlar.

Dahası, birçok vegan tarım endüstrisinin canlı erkek civcivlerin yumurta endüstrisi tarafından öğütülmesi veya kaz ciğeri pazarı için ördek ve kazların zorla beslenmesi gibi uygulamalara da karşı duruş sergiliyorlar.

Etik veganlar, itirazlarını protesto ederek, farkındalığı artırarak ve hayvan tarımı içermeyen ürünleri seçerek gösteriyorlar.

Sağlık

Bazı insanlar da sağlıksal nedenlerle veganizmi tercih etmektedirler.

Örneğin, bitkisel beslenmenin kalp hastalığı, tip 2 diyabet, kanser ve erken ölüm riskinizi azalttığı biliniyor (1,2,3).

Hayvansal ürün tüketimini azaltmak da aynı şekilde Alzheimer hastalığı veya kanserden veya kalp hastalığından ölme riskinizi azaltabilir (4,5,6).

Bazıları, modern hayvan tarımında kullanılan antibiyotiklere ve hormonlara bağlı yan etkilerden kaçınmak için veganlığı seçer.

Son olarak, araştırmalar sürekli vegan diyetleri düşük vücut ağırlığı ve vücut kitle indeksi (BMI) ile ilişkilendirir. Bazı insanlar bu beslenme tarzını kilo vermeye yardımcı olduğu için seçebilir.

Çevresel Sebepler

Bazı insanlar ise çevresel sebeplerden dolayı veganizmi seçer. Hayvan yetiştiriciliğinin çevreye etkisi bu kişiler için önemli bir sebeptir.

Bir 2010 Birleşmiş Milletler (BM) raporu, bu ürünlerin genellikle daha fazla kaynak gerektirdiğini ve bitkisel ürünlerden çok daha fazla sera gazı emisyonuna neden olduğunu gösterdi (7).

Örneğin, hayvansal tarım, küresel azot oksit emisyonlarının% 65’i, metan emisyonlarının% 35-40’ı ve karbondioksit emisyonunun % 9’luk kısmından sorumludur.

Bu kimyasallar iklim değişikliğine yol açan üç temel sera gazı olarak kabul edilir.

Ayrıca, hayvan tarımı yoğun su tüketimini gerektiren bir süreçtir. Örneğin, yarım kilo sığır eti üretmek için 1,700–19,550 litre suya ihtiyaç vardır.

Aynı miktarda tahıl taneleri üretmek için ihtiyaç duyulan sudan 43 kat daha fazla su tüketmektedir .

Hayvancılık, ormanlık alanlar ekim arazileri veya meralar için yakıldığında ormansızlaşmaya da yol açabilir. Bu habitat tahribatının çeşitli hayvan türlerinin neslinin tükenmesine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

Veganlar Ne Yemez?

Veganlar, hayvansal kaynaklı tüm yiyeceklerden kaçınırlar. Bunlar şunları içerir:

• Et
• Tavuk
• Balık
• Kabuklu deniz hayvanı
• Yumurtalar
• Süt ürünleri
• Bal

Ayrıca, veganlar, albümin, kazein, karmin, jelatin, pepsin, gomalak, isinglass, D3 vitamini ve peynir altı suyu gibi hayvansal kaynaklı içeriklerden de kaçınırlar.

Bu içerikleri içeren yiyecekler arasında bazı bira ve şarap türleri, lokumlar, kahvaltı gevrekleri, sakızlı şekerler ve sakız bulunur.

Veganlar ne yer?

Beslenme çantamızdan hayvansal gıdaları çıkardığımızda aç kalacakmışız gibi bir izlenim var. Ancak durum o kadar da acıklı değil. Aslına bakarsanız yediklerimizin çoğu zaten vegan, diğerleri de kolayca uyarlanabilir. İşte veganların yediği besinler;

• Bakliyatlar (nohut, mercimek, bezelye, fasulye, barbunya, vs.)
• Sebzeler
• Tüm yeşil bitkiler,
• Soya ürünleri,
• İşlenmemiş kuruyemişler (ceviz, fıstık, badem, fındık vb.),
• Kuru meyveler,
• Bitkisel yağlar (zeytin ve zeytinyağı, keten tohumu yağı, ceviz yağı, fıstık yağı, fındık yağı),
• Tahıllar (pirinç, yulaf, kinoa, kuskus, bulgur, mısır vb.),
• Bitter çikolata,
• Tofu,
• Soya ürünleri

Yapılan araştırmalara göre vegan beslenmenin insan için yeterli olduğu görülmüştür.

Sonuç

Veganlar, hayvansal ürünlerden etik, sağlık veya çevresel sebeplerden kaçınan bireylerdir.

Bunun yerine meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller, fındık, tohumlar ve bu yiyeceklerden üretilen ürünler dahil olmak üzere çeşitli bitki yiyeceklerini yerler.

Bu yeme alışkanlığını merak ediyorsanız, veganlığa geçiş düşündüğünüzden daha kolay olabilir. Ancak, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu tüm besinleri aldığınızdan emin olmak için takviyeleri düşünebilirsiniz.