Yediğimiz ve içtiğimiz hemen hemen her şey vücudumuzun enerji almasını sağlayan kalori içerir. Bir şeyin sağlıklı olup olmadığını belirlemek için genellikle bir üründeki kalori miktarına bakarız. Peki aldığımız tüm kaloriler aynı özelliklere mi sahip?
Kaloriler arasında da farklılıklar var mı? Bir kalori diğerinden daha sağlıklı olabilir mi? Örneğin, havuçtan alınan bir kalori vücudunuz için bir parça havuçlu kekin kalorisinden daha mı iyidir ?
Kalori nedir?
Kaloriler arasındaki farklara bakmadan önce, kalorinin gerçekte ne demek olduğunu düşünelim. Kalori, belirli bir yiyeceğin içerdiği enerji miktarıdır. Resmi olarak, kaloriler kilokalori cinsinden ölçülür, bu da kcal kısaltması ile gösterilir. Bir kcal resmi olarak bin kaloridir, ancak genellikle insanlar kilokalori yerine kısaca kalori demeyi tercih ediyorlar.
Tıpkı arabanızın çalışmaya devam etmesi için benzine ihtiyaç duyması gibi, vücudunuz kaloriyi yakıt olarak kullanır. Hayatta kalmak için kaloriye ihtiyacınız var çünkü vücudunuz bunları her türlü fiziksel işlem için kullanıyor. Örneğin, kalbinizin atması veya yiyecekleri sindirmek gibi işler kalori gerektirir. Ama aynı zamanda yürüyerek veya egzersiz yaparak da kalori yakarsınız.
Kaloriler arasındaki farklar
Farklı besinlerde farklı miktarlarda kalori bulunduğunu zaten biliyoruz. Bir gram yağda dokuz kalori bulunurken, bir gram karbonhidrat dört kaloriye sahiptir. Protein ayrıca gram başına dört kalori içerirken, lif yaklaşık iki kaloridir.
Genellikle bir üründeki kalori miktarına bakarız, ancak bu kalorilerin kaynağına da bakmalı mıyız? Kilonuz için kalorinin hangi besinden geldiğinin bir önemi yoktur. “ Bir kalori bir kaloridir. Fark yok, her kalori önemlidir. Aslında, tüm kaloriler aynıdır, ancak bu o kadar basit değildir.
Çeşitlilik
Kilonuz söz konusu olduğunda kaloriler arasında hiçbir fark yoktur. Yani nerden alırsanız alın, vücudunuzun ihtiyaç duyduğundan fazla kalori alırsanız kilo alırsınız. Ancak, sağlıklı bir beslenme sadece kaloriden fazlasını gerektirir. Vücudunuzun vitaminler, mineraller gibi farklı besinlere ihtiyacı vardır, çünkü hepsinin hormonlarınız, açlığınız ve tokluğunuz üzerinde farklı etkileri vardır.
Örneğin, protein veya lif yediğinizde yağ ve karbonhidratlardan daha hızlı doyduğunuz hissedersiniz, bu nedenle başka bir şeyi atıştırma olasılığınız daha düşüktür. Gram başına yedi kalori olan alkol iştahınızı bile artırabilir. Yani kaloriler arasında kilonuzu etkileyebilecek dolaylı farklılıklar vardır.
Boş kaloriler
Boş kaloriler, enerji kaynağı dışında başka hiçbir besin sağlamazlar. Sadece boş kalori içeren besinlerde vitamin, mineral veya diğer sağlıklı maddeler yoktur. Örneğin, doymuş yağ asitlerini veya boş kalorili şekerleri düşünün. Çeşitlilik önemlidir ve önemli olmaya devam etmektedir.
Sonuç
Eğer vücudunuzun ihtiyacından fazla kalori alırsanız bu fazlalık yağ olarak depolanır ve kilo alırsınız. Ancak her şey sadece kalori miktarıyla ölçülmez. Vücudumuzun enerjiden başka ihtiyaçları da vardır ve besinlerle bu ihtiyaçları da karşılamamız gerekir. Bu yüzden beslenirken kalori ihtiyacımız yanında vitamin ve mineralleri de hesaba katarak bunları içeren besinler tercih etmemiz gerekir.