Karatay Diyeti Nedir? Artıları ve Eksileri

Türkiye’nin en ünlü sağlık figürlerinden biri olan Prof. Dr. Canan Karatay tarafından geliştirilmiş Karatay Diyeti, bir diyetten daha çok yaşam tarzı özelliklerini taşıyor.

Canan Karatay Diyeti olarak da bilinen Karatay Diyeti, tipik bir düşük karbonhidrat diyeti. Yani bu diyeti takip edenler düşük karbonhidratlı yüksek protein ve yağlı besinler tüketmeli.

Türk Kalp Cerrahı Canan Karatay tarafından geliştirilen bu diyet, sadece Türkiye’de değil, özellikle Arap dünyası ve diğer ülkelerde de popüler bir diyet olmayı başardı.

Karatay Diyetinin çok cazip olmasının sebebi uygulaması da oldukça kolay bir diyet olması. Bu diyette kişiler doyana kadar yiyebiliyor.

Bilimsel Temeller

Canan Karatay’a göre, insan zamanla bünyesine uygun olmayan şekillerde beslenmeye başlamış ve bunun sonucunda da kilo alma ve kronik hastalıklar meydana gelmiştir.

Bu yüzden Canan Karatay tamamen doğal beslenmemiz gerektiğini ve işlenmiş, paketlenmiş gıdalardan olabildiğince uzak durmamız gerektiğini söylüyor.

Karatay’a göre kilo alma temel olarak iki sebepten kaynaklanıyor; hareketsizlik ve yanlış beslenme.

Yediğimiz besinler genellikle glisemik indeksi yüksek besinler. Bu besinler kolayca sindirilip kana karışıyor ve kandaki şeker oranını anında yükseltiyor. İnsan hareket edip o enerjiyi harcamayınca da kilo alma gerçekleşiyor.

Bu yanlış beslenme sonucunda zamanla vücutta leptin direnci ve insülin direnci de oluşuyor.

İnsülin kandaki şekeri yakıt olarak kullanıp enerjiye dönüştüren hormonun adı. Bu hormonun başka bir görevi de kullanılmayan şekeri yağa dönüştürerek depolanmasını sağlamak.

Leptin, kandaki depolanmış yağı enerjiye dönüştüren hormonların adı. Sık sık yemek yediğimizde kandaki insülin değerleri artıyor ve leptin hormonunun çalışması, dolayısıyla vücudumuzdaki yağların enerjiye dönüştürmesini engelliyor.

Sonuç, vücuttaki yağ oranının artması, karaciğer yağlanması, kronik hastalıklar. Karatay Diyetinin amacı glisemik indeksi düşük yiyecekler yemenizi sağlayarak, kandaki insülin ve leptin hormanlarının düzenli çalışmasını sağlayarak yağ yakımı sağlamak.

Neden az yesek de zayıflayamıyoruz?

Sık sık bir şeyler atıştırılması ya da çok büyük porsiyonlar tüketilmesi sonucu insülin hormonu fazla miktarda salgılanacağı için, kan insülin düzeyi uzun süre yüksek olarak kalacaktır.

İnsülin hormonunun sürekli olarak salgılanması, leptin hormonunun da sürekli olarak salgılanmasına neden olur.

İnsülin ve leptin hormonlarının dolaşımda uzun süre yüksek olarak kalması, bütün dokularda bulunan insülin ve leptin hormonlarının komutlarını algılayacak olan hücrelerin, bu hormonların komutlarını işitemez hale gelmelerine neden olur.

Leptin hormonu pankreasta bulunan hücrelere etki edemez ve insülinin salgılanmasını engelleyemez. Leptin hormonunun mesajını algılayamayan pankreas hücreleri, insülin salgılamaya ara vermeden devam edeceğinden, yağların depolanması da sürer. Bu durumda ne kadar az yesek de yavaş yavaş yağlarımız ve kilomuz artar.

Leptin ve insülin direncini kırmak için yapılması gerekenler

• Fizik aktivite
• Düşük glisemik indeksli gıdalar tüketmek
• Sağlıklı yağları kullanmak (Tereyağı, hayvansal katı yağlar, balık yağı yani Omega 3, ısıl işlem görmemiş mısırözü ve ayçiçeği yağları yani Omega 6, zeytin ve fındık yağları yani Omega 9)
• İşlenmiş gıdalardan uzak durmak (ilaç, yemek boyası, kimyasal katkı maddesi ve trans yağ içermeyen gıdalar)

Tüm bu sebeplerden dolayı Canan Karatay öğün sayısının azaltılması taraftarıdır. Popüler diyetlerdeki sık sık ve az az yenmeli tezine karşı çıkıyor.

Karatay’a göre günde 2 ya da 3 öğün yemek yenmelidir.

Karatay Diyeti ve Kahvaltı

Günün en önemli öğünü kahvaltıdır. Güçlü bir kahvaltı yapmalısın. Kahvaltıda en az iki haşlanmış yumurta yemelisiniz. Gereksinimlerinize göre sayıyı artırabilirsiniz. Yumurtalarla ilgili önemli olan şey aşırı kaynatılmaması gerektiğidir.

Kahvaltı neden bu kadar önemli?

Bu tamamen metabolizma hızı ile ilgilidir. Sabahları iyi yerseniz kan şekeriniz dengeli kalır ve metabolizmanız normal şekilde çalışabilir. Kahvaltı etmeyi bıraktığınızda, metabolizmanız enerjiden tasarruf etmek için duruma uyum sağlamak ve tasarruf etmek için yavaşlar. Bu işlem vücudunuzda yağ depolamakla sona erer.

Karatay Diyeti Temel Prensipler

Karatay diyetini takip etmeye karar verdiyseniz, bu noktalara dikkat etmelisiniz.

• Günde en az 8-10 bardak su içmelisiniz.
• Egzersiz çok önemlidir. Günlük 40 dakikalık yürüyüş önerilir.
• Alkollü veya gazlı içecekler içmemelisiniz.
• Tuzu az olan ve sirkede yüksek olan yiyecekleri yemelisiniz.
• Yemekler uzun süre düşük sıcaklıkta pişirilmelidir.
• Akşam saat 8.00’den sonra hiçbir şey yememelisiniz.
• Yemeklerinize ekmek, patates veya pirinci dahil etmemelisiniz.
• Ekmek yerine ceviz ve fındık yiyebilirsiniz.
• Meyveleri ılımlı miktarlarda, yani günde en fazla bir porsiyon tüketmelisiniz.
• Kahvaltıda haşlanmış yumurta, fındık ve ceviz yemelisiniz.
• Günde 2 veya 3 öğün yemek olmalı, ancak öğünler arasında 4-5 saat süre olmalıdır.

Karatay Diyeti – Hangi Yiyecekleri Yemeli

Bu diyete göre, kalori sayarak kilo veremezsiniz. Sağlıklı oldukları sürece hemen hemen her şeyi yemekte özgürsünüz. Doyuncaya kadar sağlıklı yiyecekleri yemekte özgürsünüz. İşte Karatay diyetinde özgürce yiyebileceğiniz şeyler.

• Bulgur, çiğ havuç
• Glisemik indeksi düşük kuru meyveler, kuru erik, kayısı
• Armut, elma, ayva, mandalina, çilek, erik, kiraz, portakal vb.
• Doğal tavuk, çiğ doğal ürünler, domuz pastırması, yumurta
• Ev yapımı yoğurt, ayran, soda, günde en az 2 litre su,
• Türk kahvesi ve filtre kahve
• Fındık yağı, zeytinyağı ve tereyağı
• Salata, sebzeler, baklagiller, et ve balık
• 19: 00-20: 00’dan sonra sadece çay, bitki çayı, maden suyu ve ayran içmek (hiçbir şey yemeyin)
• Günde en az 30-45 dakika yürüyün

Karatay Diyeti – Hangi Yiyecekler Yasak

Karatay diyetinde bu yiyecekleri tüketmeniz kesinlikle yasaklanmıştır.

• Şeker ve şeker eklenmiş gıdalar, tatlandırıcılar ve diyabetik ürünler.
• Pişmiş havuç, patates ve pilav.
• Üzüm, karpuz, kavun, incir
• Piyasadan satın aldığınız sosis, tavuk ve yumurta.
• Gazlı içecekler, alkol, diyet içecekler ve meyveli yoğurt
• Öğütülmüş tahıl

Karatay Diyet ve Zayıflama

Karatay diyet planının en önemli noktası hakkında konuşalım. Bu diyeti uygulayarak ne kadar kilo verebilirsiniz? Takipçiler iki haftada 5 kilo kadar kilo verebileceklerini iddia ediyor ve onaylıyorlar. Size hatırlatmak isteriz ki bu diyet tarzı ile kaybettiğiniz kiloları geri almayacaksınız. En azından takipçilerin söylediği bu.

Örnek Diyet Planı

Kahvaltı Listesi

• 1 haşlanmış yumurta veya 2 yumurtalı omlet.
• 5 ila 15 zeytin
• 1-3 dilim beyaz peynir
• Açlığı bastırmak için ceviz veya fındık

Öğle Yemeği Listesi

• 1 bardak ayran
• Zeytinyağlı sebze yemekleri
• Salata (zeytinyağlı)
• Öğlen saatlerinde çok aç değilseniz, bir öğün yerine meyve veya fındık, ceviz tüketebilirsiniz.

Akşam Yemeği Listesi

• 1 kase yoğurt
• Tavuk Eti veya ızgara tavuk (kırmızı et,)
• Zeytinyağlı salata

Karatay Diyetinin Eksileri

Canan Karatay Diyet düşük karbonhidrat ve zengin bir protein diyetidir. Bu diyet sisteminde hızlı kilo verebilir ve kilo vermek için aç veya hızlı olmanıza gerek kalmaz. 

Doğal ve işlenmemiş oldukları sürece hemen hemen her şeyi yiyebilirsiniz. Ancak protein yönünden zengin diyetlerde bazı dezavantajlar vardır. Örneğin, aşırı protein alımı ürik asit ve kötü kolesterol seviyelerinde artışa neden olabilir.

Uzun süre bu diyeti takip etmek tam buğday ekmeğinde bulunan B vitamini gibi bazı vitamin eksikliklerine sebep olabilir. B vitamini eksikliği birçok nörolojik soruna neden olabilmektedir.

Karbonhidratlar vücudumuzun birincil enerji kaynaklarıdır ve birçok faydaları vardır. Uzun süre sağlıklı karbonhidratlardan uzak kalmak yorgunluk, baş dönmesi gibi bazı rahatsızlıklara sebep olabilir.

Karatay diyetinde şeker içerdiği için meyve tüketimi de sınırlandırılmıştır. Meyveler sadece enerji kaynağı değil ihtiyacımız olan bir çok vitamin için de önemlidir. Dolayısıyla meyve tüketimini azaltmak ciltte kırışıklıklar, tırnak kırılmaları, saç kaybı ve kuruluk gibi sorunlara sebep olabilir.

Karatay diyetinde yüksek yağ tüketimi teşvik edilir. Özellikle tereyağının tüketimi tavsiye edilmektedir. Her ne kadar sağlıklı yağların tüketimi vücudumuz için önemli olsa da yüksek miktarlarda tüketmek kolesterol ve kalp rahatsızlıklarına sebep olabilir.

Sonuç

Karatay diyeti düşük karbonhidrat diyetlerinden bir tanesidir. Kısa vadede kilo vermeye yardımcı olsa da uzun süre takip edilmesi durumunda bazı yan etkiler görülebilir.