Candida Diyeti Nedir, Nasıl Yapılır?

Candida, vücudumuzdaki en yaygın mantarlardan bir tanesidir. Genellikle ağız, deri, sindirim yolları ayak tırnakları ve vajinada bulunur.

Bu mantarlar genellikle zararsız olmakla birlikte miktar olarak aşırı çoğalırsa bazı sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir.

Candida Diyeti ya da anti-candida diyeti bu mantarların sebep olduğu semptomları azaltmak için yapılan diyetin ismidir. Ancak bu beslenme biçimi bilimsel kanıtlarla desteklenmiş değildir.

Bu yazımızda candida diyeti hakkında temel bilgileri bulacaksınız.

Candida Nedir?

Daha önce de belirttiğimiz gibi candida vücudumuzun çeşitli bölgelerinde bulunan bir mantar türünün adıdır.

Vücudumuzun çeşitli bölgelerinde yaşayan bilinen 150’den fazla candida türü vardır. Bu türler sindirime ve besinlerim emilimine yardımcı olur.

Candida enfeksiyonunun olası belirtileri şunlardır:

• Mide bulantısı
• Şişkinlik, kabızlık veya ishal
• Kronik yorgunluk
• Egzama veya kızarıklık gibi cilt sorunları
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
• Sinirlilik ve ruh hali değişimleri
• Anksiyete veya depresyon
• Eklem ağrısı

Vücudumuzda çok fazla sayıda candida türü olsa da sadece 15 tanesi enfeksiyona sebep olur. Candida albicans, tüm enfeksiyon vakalarının yarısından fazlasına sebep olan candida türüdür.

Risk Faktörleri

Candida mantarının çoğalması için bazı şartların oluşması gerekiyor. Bu tek bir şart da olabilir, birden çok sebep bir araya da gelebilir.

İşte candida enfeksiyonu için bazı risk faktörleri;

• Rafine karbonhidrat ve şeker oranı yüksek bir diyet
• Yüksek alkol tüketimi
• Yüksek stres seviyeleri
• Mikrobiyotanızdaki dengesizlik
• Yanlış kateter kullanımı
• Doğum kontrol hapları veya antibiyotikler
• Şeker hastalığı teşhisi
• Zayıf bir bağışıklık sistemi

Eğer bu risk faktörlerinden herhangi birini taşıyorsanız, beslenme şeklinizde ve hayat tarzınızda küçük değişiklikler yapabilirsiniz. Buna eşlik olarak da doktorunuzdan alacağınız ilaçları kullanabilirsiniz.

Candida Diyeti nasıl çalışır?

Candida sayısının artmasına yol açan risk faktörleri bilinse de bunun tedavisiyle ilgili bilgiler hala yetersiz ve desteksizdir.

Candida diyetinin bu durumu tedavi edici bir yöntem olduğu iddia edilse de bunun bilimsel dayanağı henüz yoktur.

Temel olarak candida diyetinde şeker, gluten, alkol, bazı süt ürünleri ve ek gıdalar yenmez. Bunun yerine düşük şekerli meyveler, nişasta içermeyen sebzeler ve glutensiz besinler tavsiye edilir.

• Diyette bağırsakların iç kısımlarına zararlı olduğu iddiasıyla gluten içeren besinler yenmez. Ancak gluten hassasiyeti olmayan kişilerde böyle bir duruma sebep olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.
• Çok fazla şeker alımı bağışıklık sistemi zayıf insanlarda candida enfeksiyonunu kötüleştirebilir. Yüksek karbonhidrat içeren diyetin candida sayısında artışa sebep olabileceği bilinmekle birlikte enfeksiyon riskini artırdığı şimdilik bir iddiadan ibarettir.
• Bu diyette bazı süt ürünleri de yasaklanmıştır. Teoride laktoz ağızdaki asitliği artırarak candida sayısının artmasına sebep olur. Ancak bu henüz doğrulanmamıştır.
• Eklenmiş gıdalar, yapay yiyecekler ve koruyucu içeren yiyecekler de bu diyette yasaklanmıştır. Her ne kadar bu besinler vücudumuza zararlı olsa da candida enfeksiyonu ile ilgileri kanıtlanmamıştır.

Bu diyette alkol ve kafeinin alınması sağlıklı bir yaşam ve diyette kaçamak olmaması bakımından tavsiye edilmez.

Sonuç olarak bu beslenme tarzının iltihaplanmayı azalttığı görülse de candida enfeksiyonuna ne kadar etki ettiği henüz bilinmemektedir.

Candida Diyeti nasıl yapılır?

Uzmanlar candida diyetine başlamadan önce candida detoksu yapmayı tavsiye eder. Bu sindirim sistemi üzerindeki baskıyı azaltmak ve vücuttaki toksinleri serbest bırakmak için yapılır.

Candida detoksunun faydaları kesin olmamakla birlikte sizi candida diyetine zihinsel olarak hazırlar.

Detoks yapmanın bir çok yöntemi vardır. En yaygın iki yöntem ise şunlardır;

• Sadece sıvı tüketmek.
• Küçük bir miktar proteinle birlikte sebze ve meyve tüketmek.

Detoks yapmanın bitkinlik, yorgunluk, baş ağrısı, ruh halinde dalgalanmalar ve uykuda düzensizlik gibi bazı yan etkileri görülebilir.

Ayrıca candida detoksunu bir kaç günden fazla sürdürmemeye özen göstermelisiniz.

Candida detoksunu bitirdikten sonra asıl candida diyetini uygulama aşamasına geçebilirsiniz. Candida diyeti için belirli bir zaman aralığı yoktur.

Bu diyeti uygulayanlar bir kaç hafta içerisinde bir rahatlama hissettiklerini belirtmektedirler. Ancak sonuçlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir.

Candida diyetini bir beslenme uzmanı danışmanlığında uygulamak en iyisidir. Bu şekilde vücudunuza yeterli besin aldığınızdan emin olabilisiniz.

Candida diyetine başlamadan önce dikkat etmeniz gereken noktalar ise şunlardır;

Yavaş yavaş uygulayın: Beslenme düzeninizden şeker, gluten ve kafeini birden atmak yerine her defada bir şeyden vazgeçin.

Çok uzatmayın: Bu uzun vadeli bir diyet olarak planlanmamıştır. Bu yüzden candida diyetini semtpomlarınız rahatlayana kadar kısa vadeli olarak uygulayın.

Candida Diyetinde Hangi Besinler Yenir?

Candida diyetinde odaklanmanız gereken ve beslenme listenizde bulunması gereken yiyecekler şunlardır;

• Düşük şekerli meyveler: Limon, misket limonu, çilek.
• Nişastasız sebzeler: Kuşkonmaz, Brüksel lahanası, lahana, brokoli, karalahana, kereviz, salatalık, patlıcan, soğan, ıspanak, kabak, domates.
• Glutensiz tahıllar: Darı, kinoa, yulaf kepeği ve karabuğday.
• Yüksek kaliteli protein: Tavuk, yumurta, somon, hindi ve sardalye.
• Sağlıklı yağlar: Avokado, zeytin, rafine edilmemiş hindistan cevizi yağı, keten yağı, sızma zeytinyağı ve susam yağı.
• Bazı süt ürünleri: Tereyağı, ghee, organik kefir veya sade yoğurt.
• Kuruyemişler ve tohumlar: Badem, ayçiçeği çekirdeği, hindistan cevizi veya keten tohumu.
• Otlar ve baharatlar: Karabiber, tuz, tarçın, dereotu, sarımsak, zencefil, kekik, biberiye, kırmızı biber, zerdeçal ve kekik.
• Çeşniler: Elma sirkesi, hindistan cevizi aminoları ve lahana turşusu.
• Şekersiz tatlandırıcılar: Stevia, eritritol ve ksilitol.
• Kafeinsiz içecekler: Bitki çayları, hindiba kahvesi, filtrelenmiş su, ev yapımı badem sütü, hindistancevizi sütü ve limonlu su.

Bu besinlerin mümkünse en doğalını ve organik olanını bulup yemelisiniz. Ayrıca tavuk, somon gibi besinlerin ise doğada yetişenlerinden tercih etmelisiniz.

Kaçınmanız Gereken Besinler

Candida diyetinde kesinlikle gluten, şeker ve alkol ve bazı süt ürünlerini beslenme listenizden çıkarmanız gerekiyor. Bu besinler candida mantarının sayısının aşırı derecede artmasına sebep oluyor.

Bu yiyeceklerden uzak durmanın candida enfeksiyonuna karşı bir etkisi olmadığı bazı araştırmalarla desteklenmiştir. Ancak şekerin aşırı tüketimi bu enfeksiyonu tetiklemektedir.

Candida diyetinde kaçınmanız gereken besinler ise şunlar;

• Yüksek şekerli meyveler: Muz, hurma, kuru üzüm, üzüm ve mango.
• Gluten içeren tahıllar: Buğday, çavdar, arpa ve kavuzlu buğday.
• Bazı etler: Şarküteri etler ve çiftlikte yetiştirilen balıklar.
• Rafine sıvı ve katı yağlar: Kanola yağı, soya fasulyesi yağı, ayçiçek yağı veya margarin.
• Çeşniler: Ketçap, soya sosu, beyaz sirke, barbekü sosu, yaban turpu veya mayonez.
• Bazı süt ürünleri: Peynir, süt ve krema.
• Şeker ve yapay tatlandırıcılar: Aspartam, agav, şeker kamışı, mısır şurubu, bal, akçaağaç şurubu, melas ve sofra şekeri.
• Kabuklu yemişler ve tohumlar: Fıstık, kaju fıstığı, cevizler ve antep fıstığı.
• Kafein, alkol ve şekerli içecekler: Kafeinli çaylar, kahve, enerji içecekleri, soda, meyve suyu, bira, şarap veya alkollü içecekler.
• Katkı maddeleri: Nitratlar veya sülfatlar.

Örnek Candida Diyet Listesi

Bu liste candida diyetinde yenmesi serbest olan besinlerden oluşturulmuştur. Kendi ihtiyacınıza göre özelleştirebilirsiniz.

Pazartesi

• Kahvaltı: Yanında domatesli ve avokadolu omlet
• Öğle yemeği: Yeşillik salatası, avokado dilimleri, lahana, brokoli ve zeytinyağı sosu üzerine hindi
• Akşam yemeği: Kızartılmış kinoa, tavuk göğsü, buğulanmış sebzeler ve hindistan cevizi aminoları

Salı

• Kahvaltı: Sade yoğurt, 1/4 su bardağı (25 gram) çilek, tarçın ve badem ile yapılan yoğurtlu parfe
• Öğle yemeği: Tay kırmızı körili tavuk (bu tarifi deneyin)
• Akşam Yemeği: Buğulanmış brokoli ve bir bardak kemik suyu ile servis edilen somon kekler

Çarşamba

• Kahvaltı: Bir tarafı Brüksel lahanası olan hindi ve adaçayı kahvaltı sosisleri (bunlar gibi)
• Öğle yemeği: Salata yeşillikleri üzerinde limonlu kavrulmuş tavuk
• Akşam yemeği: Hamburger köftesi (çöreksiz), üzeri avokado ile kaplanır ve buharda pişirilmiş sebzeler ve lahana turşusu ile servis edilir

Perşembe

• Kahvaltı: Yumurta, arpacık soğanı, ıspanak ve domates ile yapılan sebzeli omlet
• Öğle yemeği: Bir tarafı sotelenmiş lahana ile arta kalan hindi ve adaçayı kahvaltı sosisleri
• Akşam Yemeği: Kinoa ve buharda pişmiş sebzeler üzerinde hindistan cevizli körili tavuk

Cuma

• Kahvaltı: Kırmızı biber, soğan, karalahana ve sahanda yumurta ile yapılan omlet
• Öğle yemeği: Lahana salatası ve ghee ile tepesinde mısır ile hindi köfte
• Akşam yemeği: Limon ve dereotu ile tatlandırılmış yabani somon balığı ve bir parça kuşkonmaz

Cumartesi

• Kahvaltı: Karabuğday kahvaltı kekleri, hindiba kahvesi
• Öğle yemeği: Kinoa ve buharda pişmiş sebzeler üzerinde kalan hindistan cevizi körili tavuk
• Akşam yemeği: Tavuk, çiğ sarımsak, pesto ve zeytinyağı ile doldurulmuş kabak eriştesi

Pazar

• Kahvaltı: Sade kefir, bir avuç çilek, badem yağı, hindistan cevizi ve tarçından yapılan smoothie
• Öğle yemeği: Haşlanmış yumurta, hindi, domates, salatalık, zeytin ve zeytinyağı bazlı sostan oluşan şef salatası
• Akşam Yemeği: Tavuk, biber, soğan, kişniş, avokado ve yeşil salata

Muhtemel Faydaları

Candida diyetinin faydaları konusunda bilimsel çalışmalar yetersizdir. Özellikle de candida enfeksiyonu üzerine etkileri tartışmalıdır.

Yine de içerdiği düşük şeker ve sağlıklı sebze ve meyveler sayesinde vücuda bazı faydaları vardır.

Diyet düşük şeker tüketimini teşvik eder. Aşırı şeker tüketiminin obezite, diyabet, kalp rahatsızlıkları gibi bir çok hastalıkla bağlantılıdır ve şekerin az tüketilmesi bu alanlarda gelişme sağlayabilir.

Bu diyet ayrıca tüm besinlerin tüketimini teşvik eder bu da kilo verme, kalp sağlığı, bağırsakların çalışması ve iltihaplanmanın azalması üzerine olumlu etkileri vardır.

Candida Diyeti ve Egzama

Son zamanlarda candida diyetini uygulayıp egzamadan kurtulduğunu söyleyen bir çok kişi ortaya çıktı. Peki gerçekten bu diyet egzamanın iyileşmesini sağlıyor mu?

Yukarda da belirttiğimiz gibi candida mantarının aşırı çoğalması kesinlikle egzamanızı kötüleştirecektir. Ancak bu diyetin bazı olumlu tarafları olsa da işe yarayıp yaramadığı tartışmalıdır.

Ayrıca bu mantarı normal seviyeye çekmenin egzamayı tamamen iyileştireceğini söylemek yanlış olur. Çünkü egzamanın bilinen bir çok sebebi vardır ve bu sebeplerin bazen hepsi bir arada egzamaya sebep oluyor olabilir.

Bunlar, alerji, stress.. gibi etmenlerdir.

Eğer egzama sorunu yaşıyorsanız öncelikle bir doktora danışmalı ve gerekli testlerinizi yaptırmalısınız.

Eğer besinlere alerjiniz varsa o besinleri menünüzden çıkarmak egzamanızı rahatlatabilir. İsterseniz konuyla ilgili şu videoya bir gözatın.

Sonuç

Candida diyeti sadece candida enfeksiyonu belirtilerini hafifletmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu diyetin bu enfeksiyon üzerine etkileri konusundaki çalışmalar ise çok az ve yetersizdir.

Yine de bu diyeti takip etmenin vücudunuz üzerinde olumlu etkileri olabilir çünkü şeker tüketimini en aza indirmektedir.